Autor: kancelaria

Co się zmienia?

Początek 2025 roku przyniósł wiele zmian dla przedsiębiorców. Nowe definicje budowli i budynku w kontekście podatku od nieruchomości (link do artykułu), nowe ulgi oraz obowiązki dotyczące spraw podatkowych i rachunkowych (link do artykułu), a także konieczność założenia adresu do e-doręczeń. 

Jedną ze zmian jest również modyfikacja tabeli Polskiej Klasyfikacji Działalności (dalej: PKD), po raz pierwszy od 2007 r. Idąc w ślad za wytycznymi ONZ i UE, zwiększono liczbę możliwych rodzajów działalności gospodarczej. 

Nowa sekcja 

Dotychczasowa sekcja J (informacja i komunikacja) podzieliła się na dwie odrębne sekcje J (działalność wydawnicza i nadawcza oraz związana z produkcją i dystrybucją treści) oraz K (działalność usługowa w zakresie telekomunikacji, programowania komputerowego, doradztwa, infrastruktury obliczeniowej oraz pozostała działalność usługowa w zakresie informacji). Wewnętrznie zakres sekcji nie uległ zmianie, został tylko precyzyjnie podzielony. Wynika stąd jednak inna zmiana. Mianowicie przez takie rozbicie każda następna sekcja będzie oznaczona kolejną literą alfabetu w porównaniu do dotychczasowych. Dlatego od 1 stycznia PKD kończy się na sekcji V, a nie na U. 

Nowe podklasy 

Pojawiło się więcej podklas, które w głównej mierze obejmują pośrednictwo w usługach już ujętych w zestawieniu. W ten sposób w zmienionej tabeli mamy takie pozycje, jak: pośrednictwo w transporcie, pośrednictwo w sprzedaży detalicznej, czy pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.  

W zmienionej PKD znalazły się też nowe rodzaje działalności, do tej pory niewyodrębnione, takie jak: działalność brokerów i agentów energii elektrycznej, działalność w zakresie odsprzedaży usług telekomunikacyjnych, działalność rzeczników patentowych oraz działalność marketingowa.  

Łącznie, w nowej PKD pojawiło się 15 nowych grup, 36 nowych klas i 72 nowe podklasy. 

Obowiązek przekwalifikowania 

Zmiany powodują, że przedsiębiorcy mają obowiązek dostosować swój obecny numer PKD do zmienionej tabeli do 1 stycznia 2027 r. Jeżeli na skutek zmian, działalność przedsiębiorcy powinna zostać zakwalifikowana do innej kategorii i nie zostanie to zaktualizowane, działalność będzie przekwalifikowana automatycznie, co może doprowadzić do nieporozumień.  

Podsumowanie 

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, koniecznie zajrzyj do nowej klasyfikacji PKD, żeby sprawdzić, czy twojej działalności nie powinno się teraz zakwalifikować inaczej. Szczególnie, jeśli jesteś brokerem, agentem lub innym pośrednikiem przy świadczeniu usług. Sprawdź też umowę spółki, w której jesteś wspólnikiem lub której sprawy prowadzisz.  

Jeżeli potrzebujesz pomocy w przekwalifikowaniu swojej działalności lub masz inne pytania – skieruj je do nas. Z chęcią pomożemy.

Nabycie jachtu to inwestycja, która wiąże się z dużym wydatkiem i potencjalnym ryzykiem. Aby transakcja przebiegła bezpiecznie i bez komplikacji, warto zastosować odpowiednie mechanizmy zabezpieczające. W artykule omawiamy sposoby ochrony interesów kupującego, takie jak korzystanie z rachunku powierniczego (escrow), umów przedwstępnych i innych form zabezpieczeń. 

Rachunek powierniczy – podstawa bezpiecznej transakcji 

Rachunek powierniczy to jedno z narzędzi, które może zabezpieczyć transakcje o dużej wartości, a taką jest właśnie nabycie jachtu. Polega na przekazaniu środków na specjalne konto, zarządzane przez niezależną stronę trzecią, która uwalnia zgromadzone środki dopiero po spełnieniu określonych warunków (np. przekazanie jachtu i dokumentów własności).  

 Rodzaje rachunków powierniczych w praktyce:  

1. Prywatny escrow
   Opiera się na dwóch umowach – między powiernikiem (najczęściej sprzedającym) a bankiem oraz między powiernikiem a powierzającym. Kupujący (powierzający) wpłaca pieniądze na rachunek bankowy, gdzie są przechowywane do czasu, aż sprzedawca spełni określone warunki umowy ze sprzedawcą. Bank, jako neutralny pośrednik, nadzoruje proces i minimalizuje ryzyko niewywiązania się z umowy. W praktyce warunki wypłaty mogą obejmować np. pozytywną opinię techniczną o stanie jachtu lub potwierdzenie braku obciążeń prawnych, co dodatkowo chroni interesy nabywcy.  
2. U notariusza
   W ramach takiego rachunku kupujący przekazuje na wyodrębniony rachunek bankowy notariusza ustaloną kwotę – pełną cenę zakupu jachtu lub jej część. Środki są zdeponowane u notariusza i przekazywane sprzedającemu dopiero w określonym terminie oraz po spełnieniu wcześniej ustalonych warunków. W momencie wpłaty środków notariusz przygotowuje protokół, w którym dokładnie określa, kiedy pieniądze będą przekazane sprzedającemu. Taki sposób rozliczenia daje sprzedającemu pewność, że otrzyma należną mu sumę. Z kolei kupujący zyskuje gwarancję, że sprzedawca wywiąże się ze zobowiązań umownych i nie zniknie przed jej wykonaniem. 
3. Nadzorowany przez prawnika
   Prawnik nie tylko nadzoruje rachunek powierniczy, ale także oferuje kompleksowe wsparcie – od przygotowania umowy sprzedaży, przez analizę stanu prawnego jachtu po doradztwo w negocjacjach. W polskiej praktyce jednak jest to rzadko stosowana formuła, bowiem prawnik zwykle reprezentuje jedną ze stron. Z taką formułą można się jednak spotkać w krajach basenu Morza Śródziemnego. 
4. Organizowany przez brokera jachtowego
   W przypadku zakupu za pośrednictwem brokera, często to on organizuje escrow, korzystając z usług banku lub firmy specjalizującej się w takich transakcjach. Obecność brokerów w transakcjach jachtowych jest mocno ugruntowana tak w krajach skandynawskich, w Wielkiej Brytanii, jak i w krajach basenu Morza Śródziemnego. Warto wspomnieć choćby o tym, że w chyba najpopularniejszych wzorcach MYBA MOA (Mediteranean Yacht Brokers’ Association Memorandum of Agreement) broker jest domyślnie obecny i jego rola powiernicza jest mocno uwypuklona przez ochronę obu stron transakcji.

Blokada na rachunku – alternatywa dla escrow 

Kolejną metodą zabezpieczenia transakcji zakupu jachtu jest blokada środków na rachunku bankowym kupującego. Mechanizm ten przypomina tradycyjne zabezpieczenie pieniężne, jednak w tym przypadku środki pozostają na koncie kupującego i nie są przekazywane na odrębny rachunek. Kupujący traci pełną kontrolę nad zablokowaną kwotą, która staje się dostępna dla sprzedającego wyłącznie po spełnieniu warunków określonych w umowie stron. Tego typu rozwiązanie wymaga ścisłej współpracy z bankiem, który technicznie ogranicza dostęp do zablokowanej kwoty i zwalnia ją dopiero po spełnieniu wymagań.  

Jednocześnie ustalenie konkretnego terminu ważności zabezpieczenia chroni kupującego przed sytuacją, w której po upływie umówionego okresu sprzedawca bez uzasadnienia blokuje zwolnienie środków. Dzięki temu obie strony zyskują pewność i równowagę – sprzedawca ma gwarancję płatności, a kupujący zachowuje środki na swoim koncie do czasu realizacji warunków transakcji, takich jak przekazanie jachtu. 

Zabezpieczenia na jachcie – zastaw rejestrowy 

W przypadku, gdy kupujący jacht najpierw zapłaci za niego cenę, a dopiero później dojdzie do wydania jachtu – wówczas warto zabezpieczyć się zastawem rejestrowym. Polega on na tym, że kupujący jacht, mimo, że jeszcze nie jest jego właścicielem, może uzyskać odpowiedni wpis w rejestrze na swoją rzecz. Dotychczasowy właściciel zastawionego jachtu może go jeszcze używać, ale kupujący zyskuje ochronę przez wpis do rejestru zastawów, bez przejmowania rzeczy.   

Nie dotyczy to jednak jachtów w rejestrze okrętowym, na których możliwe jest ustanowienie hipoteki morskiej. Zastaw taki wymaga umowy zastawniczej z maksymalną kwotą zabezpieczenia oraz wpisu do rejestru, co w przypadku mniejszych transakcji jest zbytnim formalizmem.  

Umowa przedwstępna  

Umowa przedwstępna to dokument, który zobowiązuje obie strony do zawarcia umowy przyrzeczonej (czyli finalnej sprzedaży) w określonym terminie i na ustalonych warunkach.  

Określa ona warunki przyszłej umowy sprzedaży – strony, opis jachtu, cenę, terminy i zasady odstąpienia. Zobowiązuje do finalizacji transakcji, dając kupującemu pewność, że sprzedawca nie wybierze innego nabywcy. Jest doskonałym rozwiązaniem, gdy kupujący czeka na kredyt, sprawdza stan jachtu lub uzgadnia dodatkowe warunki, np. rejestrację.  

Zastrzeżenie prawa własności 

Wśród form zabezpieczeń, wyróżnić można również takie, które są szczególnie korzystne dla sprzedającego. Przykładem jest zastrzeżenie prawa własności – własność jachtu przechodzi na kupującego dopiero po zapłacie pełnej ceny, choć jacht może być mu wydany wcześniej. Sporządzona umowa powinna być pisemna, najlepiej z datą pewną (potwierdzoną notarialnie). W razie braku zapłaty sprzedawca może odstąpić od umowy i żądać wynagrodzenia za zużycie lub uszkodzenia. Kupujący pozostaje jednak zobowiązany do zapłaty, nawet przy utracie jachtu (np. kradzież, pożar), co czyni tę metodę mniej korzystną dla niego.   

Więcej szczegółów o tej, jak i innych formach ochrony interesów sprzedającego znajduje się w artykule adw. Patryka Zbroi: Finansowanie zakupu jachtów – prawo i praktyka.  

Podsumowanie 

Zakup jachtu to proces wymagający ostrożności i odpowiedniego przygotowania. Wykorzystanie rachunku powierniczego, umowy przedwstępnej, czy zastawu rejestrowego pozwala zminimalizować ryzyko i ochronić interesy kupującego. Wybór odpowiedniego mechanizmu umożliwia przeprowadzenie transakcji sprawnie i bezpiecznie, eliminując potencjalne zagrożenia prawne oraz finansowe. 

 

Od początku 2025 roku relacje handlowe między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską ponownie znalazły się w centrum globalnych napięć. Po ogłoszeniu przez administrację prezydenta Donalda Trumpa nowych, 25-procentowych ceł na import stali i aluminium w lutym 2025 roku, Unia Europejska odpowiedziała cłami odwetowymi o wartości 26 miliardów euro, obejmującymi m.in. łodzie rekreacyjne (25%). 

Taryfy te wpłynęły na globalny przemysł jachtowy, który jest silnie uzależniony od międzynarodowego handlu i łańcuchów dostaw. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i kraje Unii Europejskiej należą do liderów w produkcji jachtów i łodzi rekreacyjnych. Wiele amerykańskich firm produkujących jachty w USA eksportuje swoje jednostki do Europy, która stanowi jeden z ich głównych rynków.  

Z kolei w UE takie kraje jak Polska, Włochy, Francja, Niemcy czy Holandia dominują w segmencie luksusowych jachtów, które tradycyjnie znajdują nabywców w USA. Wzajemne cła już wpłynęły zarówno na koszty produkcji, jak i sprzedaż eksportową.  

Źródło konfliktu i jego następstwa 

Historia tej wojny celnej sięga 2018 roku. Wtedy administracja Donalda Trumpa nałożyła cła na stal i aluminium, co spotkało się z odwetem ze strony Unii Europejskiej. Wówczas UE nałożyła 25-procentowe cła na amerykańskie łodzie rekreacyjne, co doprowadziło do gwałtownego spadku ich sprzedaży na rynkach europejskich. Konflikt ten zakończył się dopiero w 2021 roku, kiedy administracja Joe Bidena zgodziła się na tymczasowe zawieszenie taryf. Niestety, powrót Donalda Trumpa do Białego Domu w 2025 roku przyniósł ponowną eskalację wojny handlowej, której skutki są odczuwalne zwłaszcza dla przemysłu jachtowego. 

W lutym 2025 roku administracja Trumpa ogłosiła przywrócenie i rozszerzenie taryf na stal i aluminium, uzasadniając to potrzebą ochrony amerykańskiego przemysłu metalurgicznego. Cła objęły wszystkich kluczowych eksporterów tych surowców, w tym Unię Europejską, Kanadę, Meksyk i Chiny. 

W odpowiedzi na działania USA, Unia Europejska nałożyła 25-procentowe cła na importowane jachty i łodzie rekreacyjne. Środki te wejdą w życie 1 kwietnia 2025 roku. Formalnie nie są to nowe cła, a jedynie zakończenie tymczasowego zawieszenie taryf obowiązującego od 2021 roku. 

Cła zostały nałożone na określone kategorie produktów. Jeśli chodzi o jachty są to w szczególności: 

• pontonowe łodzie o masie nieprzekraczającej 100 kg – 10%  
• inne łodzie pontonowe – 10%  
• żaglówki, z silnikiem pomocniczym lub bez, morskie – 25%  
• żaglówki, z silnikiem pomocniczym lub bez, inne – 25%  
• łodzie motorowe inne niż z silnikiem zaburtowym, morskie – 25%  
• łodzie motorowe inne niż z silnikiem zaburtowym, inne o długości nieprzekraczającej 7,5 m – 25%  
• łodzie motorowe inne niż z silnikiem zaburtowym, inne o długości nieprzekraczającej 7,5 m – 25%  
• inne o masie nieprzekraczającej 100 kg – 25%  
• inne o długości nieprzekraczającej 7,5 m – 25%  

Lista w ślad za raportem European Boating Industry.  

Pełne zestawienie dostępne jest na stronie: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018R0724 

Działania organizacji branżowych 

Wzajemne taryfy na stal, aluminium i jachty rekreacyjne doprowadziły do wzrostu kosztów produkcji, spadku eksportu i ograniczenia konkurencyjności amerykańskich oraz europejskich firm. 

Branża liczy na rozwiązanie tego kryzysu poprzez negocjacje między USA a UE. Cła na jachty z USA negatywnie odbiją się na europejskich importerach amerykańskich łodzi. Jednak nie tylko importerzy mogą być poszkodowani – branża obawia się bowiem dalszych ceł odwetowych USA, co może dotknąć również europejskich producentów. 

W sprawie działa też polski POLBOAT (Polska Izba Przemysłu Jachtowego i Sportów Wodnych – Polskie Jachty), prowadząc rozmowy w tej sprawie na szczeblu rządowym. Dodatkowo działania podejmuje też European Boating Industry reprezentując unijny przemysł jachtowy przed organami UE: 

https://www.europeanboatingindustry.eu/newsroom/latest-news/item/1078-statement-from-ebi-on-the-announcement-of-eu-retaliatory-tariffs-on-us-imports 

Historia wojen celnych między USA a UE 

Konflikty handlowe między Stanami Zjednoczonymi a Europą nie są nowym zjawiskiem. Historia wojen celnych sięga XX wieku i miała wpływ na wiele sektorów, od przemysłu rolniczego po motoryzacyjny. Już w latach 60. XX wieku doszło do tzw. „wojny kurczakowej”, kiedy to USA i Europa starły się w kwestii taryf na importowane mięso drobiowe. W odpowiedzi na europejskie cła na amerykańskiego kurczaka, administracja USA nałożyła wysokie taryfy na importowane ciężarówki, brandy i kawę, co wpłynęło na globalne rynki motoryzacyjne i spożywcze. 

Innym znaczącym przykładem była wielka wojna celna o samoloty między USA a UE, która trwała niemal 17 lat (2004–2021). Obie strony oskarżały się nawzajem o nieuczciwe subsydiowanie swoich producentów lotniczych – Airbusa i Boeinga – i wprowadzały wzajemne taryfy, które obejmowały nie tylko samoloty, ale również produkty spożywcze i przemysłowe. Dopiero w 2021 roku udało się zawiesić cła.

Negatywne skutki wprowadzenia ceł dla branży jachtingu 

    1. Wzrost kosztów produkcji

Cła na stal i aluminium, które stanowią kluczowe surowce w produkcji jachtów, prowadzą do wyższych kosztów produkcji zarówno dla amerykańskich, jak i europejskich producentów. Zwiększone koszty materiałów wpływają na ceny końcowe łodzi, co może zniechęcać potencjalnych nabywców.  

    2. Spadek eksportu 

Cła mają bezpośredni wpływ na handel międzynarodowy. Amerykańscy producenci jachtów, którzy do tej pory eksportowali swoje jednostki do Europy, teraz napotykają dodatkowe bariery celne, które zwiększają koszty sprzedaży. W odpowiedzi na to europejscy importerzy i producenci mogą zmniejszyć zamówienia, co skutkuje spadkiem eksportu.

    3. Ograniczenie konkurencyjności 

Wzajemne cła i ich wpływ na koszty produkcji ograniczają konkurencyjność zarówno amerykańskich, jak i europejskich firm. Branża jachtowa staje się mniej elastyczna, a producenci muszą stawić czoła wyższym kosztom, co może prowadzić do utraty rynku na rzecz innych, mniej obciążonych cłami producentów. 

    4. Ryzyko dalszych ceł odwetowych 

Istnieje obawa, że USA mogą wprowadzić kolejne cła na europejskie produkty jachtowe, co pogłębi problemy branży i może prowadzić do dalszych trudności w handlu międzynarodowym.

Podsumowanie

Podsumowując, przemysł jachtowy, zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych, liczy na rozwiązanie konfliktu celnego poprzez negocjacje, co wymaga aktywności organizacji branżowych i rządów, aby złagodzić skutki wprowadzonych taryf i przywrócić równowagę na rynku. 

Wprowadzenie ceł na jachty i materiały związane z ich produkcją to duże zagrożenie dla rozwoju branży jachtowej.  

W głównej mierze zabieg ten prowadzi do wyższych kosztów produkcji, spadku eksportu, mniejszej konkurencyjności oraz ryzyka dalszych negatywnych konsekwencji w postaci kolejnych ceł.